Uit NRC-Handelsblad dd MAANDAG 5 NOVEMBER 2001

Brits multiculturalisme werkt niet meer

Nogal wat Engelse moslims staan achter Bin Laden. Hoogste tijd voor gematigde Engelse moslims om hun stem te verheffen en imams eruit te gooien die preken dat de oorlog tegen de Talibaan net zoiets is als Hitlers verovering van Europa, vindt Melanie Phillips.

Alsof het verloop van de Afghaanse oorlog nog niet zorgelijk genoeg is, duikt nu ook bij onszelf een angstaanjagend spook op. De houding van veel Engelse moslims moet ons ten zeerste doen vrezen dat we een vijfde colonne in ons midden hebben. Naar verluidt zijn er inmiddels al zes jonge Engelse moslims in Afghanistan gesneuveld en er schijnen nog honderden te hebben dienst genomen in de oorlog tegen het Westen. Deze aantallen kunnen overdreven zijn. Zeker is wel, zoals ook de Talibaan hebben aangegeven, dat zulke verse rekruten eerder een ongewenste ballast vormen. Maar het verontrustende schuilt in de opvattingen die tal van hun medegelovigen in Engeland uitdragen.

Natuurlijk hebben moslims het recht kritische kanttekeningen te plaatsen bij de bombardementen, evenzeer als Labour-parlementsleden zoals Paul Marsden of George Galloway. Maar hun opvattingen roepen wel de vraag op in hoeverre zij zich echt Engelse burgers voelen. Mohammed Abdullah, een 22jarige boetehouder uit Luton, zei tegen The Times: "Wij zien onszelf niet als Engelse moslims. We zijn moslims die in Engeland wonen. Alle moslims in Engeland zien de steun aan de jihad als een godsdienstige plicht."

Andere moslims houden vol dat deze opvattingen niet representatief zijn. Maar is dat wel zo? Een enquête van de Sunday Times wees uit dat vier op de tien Engelse moslims vinden dat Bin Laden zijn oorlog tegen de Verenigde Staten terecht is begonnen. Eenzelfde aantal zegt dat Engelsen die besluiten zij aan zij met de Talibaan te vechten daar gelijk in hebben. In een andere opiniepeiling, uitgevoerd namens de Aziatische radiozender Sunrise, zei 98 procent van de Londense moslims onder de 45 dat ze niet voor Engeland zouden vechten, terwijl 48 procent zei dat ze de wapens wel voor Bin Laden zouden opnemen.

Overal hoor je moslims hetzelfde zeggen: dat elke aanval op de moslims een aanval is op de islam, waartegen zelfverdediging gewettigd is. Dat kan gemakkelijk overgaan in een rechtvaardiging van geweld tegen degenen die de islamitische terreur proberen te bedwingen. Het geeft ook aan dat de eerste loyaliteit van deze moslims niet bij Engeland ligt; integendeel, ze doen of ze daarmee in een soort staat van oorlog verkeren.

Dit is onvoorstelbaar gevaarlijk. Zulke mensen hoeven niet naar Afghanistan om te vechten. Als Bin Laden de moslims overal ter wereld oproept om gewapenderhand hun broeders te `verdedigen', dan moet iedereen toch inzien hoe eenvoudig het voor sommige van die ontvankelijke en hysterische jongeren zou zijn om hier de airco van een openbaar gebouw te vergiftigen of een ander soort terreurdaad te plegen?

Hoe moet onze vrijzinnige maatschappij reageren? Zoals Lord Rooker, de onderminister van Binnenlandse Zaken, vorige week terecht heeft opgemerkt, zou iedereen die in het buitenland de wapens tegen ons land opneemt en daarna terugkomt, moeten worden vervolgd wegens verraad. Maar al diegenen dan die hier blijven maar wel uiting geven aan hun haat jegens Engeland?

Het probleem is dat onze maatschappij in een ontkenningsfase verkeert. Het feit dat we in oorlog zijn, is nog niet bezonken; in veel leringen wordt die gedachte zelfs actief bestreden. Maar we zijn in oorlog - en dan kan een land geen verraad aanvaarden. Er staat te veel op het spel.

Wat dan te doen? Zowel de moslims als hun gastland moeten hun houding ingrijpend wijzigen - en wel snel. Het is niet genoeg dat gematigde moslims zeggen dat hun interpretatie van de islam de meerderheidsopvatting is. Ze moeten dat laten zien door in eigen huis orde op zaken te stellen. Als zij echt in de meerderheid zijn, laten wij hen dan krachtdadig horen afrekenen met de minderheid die hun godsdienst heeft gekaapt.

Want ze moeten wel een keuze maken. De islam is een bekerende godsdienst die geen onderscheid maakt tussen het religieuze en het wereldlijke. Loyaliteit aan de islam gaat dus boven trouw aan een nietmoslimstaat. Waardoor dit zo explosief wordt, is het enorme aantal moslims in de rest van de wereld en de macht die voor de islam is verworven door pro-terreurstaten als Syrië en Iran.

De gematigde Engelse moslims moeten dus kiezen. Als ze - zoals ze beweren - aanvaarden dat het Engelse burgerschap inhoudt dat hun eerste loyaliteit bij Engeland ligt, dan moeten ze ondubbelzinnig verklaren dat de eerste plicht van Engelse moslims niet de islamitische wereldstaat geldt. Ze moeten de imams eruit gooien die preken dat de oorlog tegen de Talibaan net zoiets is als Hitlers verovering van Europa en daarmee jongemannen tot verraad aanzetten. Als hun godsdienst door een minderheid verkeerd wordt voorgesteld, dan kunnen de gematigden niet meer alleen volstaan met handenwringen. Ze zullen moeten aantonen dat de redelijke meerderheid het voor het zeggen heeft.

Engeland op zijn beurt moet de wijdverbreide haat jegens Engeland onder moslimjongeren serieus gaan nemen. Dat betekent niet alleen dat iedereen gearresteerd moet worden die aanzet tot geweld in moskeeën of op scholen, in publicaties of op internet. Het betekent ook dat de moslimgemeenschap zelf schoon schip moet maken en anders voortdurend de politie en inlichtingendiensten achter zich aan moet krijgen. Zo niet, dan is sprake van verwijtbare nalatigheid.

Tegelijkertijd moet het vrijzinnige Engeland wakker worden en moet het land af van het multiculturalisme dat inmiddels een bedreiging voor het leven en de vrijheid is. De voorstanders van het multiculturalisme hebben telkens de Engelse waarden gebagatelliseerd en ontkend. Nu slaan ze handenwringend het moslimseparatisme gade. Ze hebben de moslims gezegd dat die het slachtoffer zijn van Engels institutionele racisme. Nu luisteren ze met afgrijzen naar de potsierlijke rechtvaardiging van het geweld door de 'slachtoffers' van het westerse imperialisme. Patriottisme is door hen weggehoond als vreemdelingenhaat. Nu zijn ze verbaasd dat zachte heelmeesters stinkende wonden hebben gemaakt.

Het multiculturalisme bezwijkt onder het gewicht van zijn eigen tegenstrijdigheden. De aanstichters van deze morele en culturele woestenij schreeuwen nu van de daken dat ze dit niet bedoeld hadden. Moet je zien hoe de moslims hun vrouwen behandelen, mekkeren ze. Moet je zien hoe ze seksuele voorlichting op de scholen willen tegenhouden. Tenzij de moslims weten te aanvaarden wat het inhoudt om een minderheidscultuur te zijn, zullen ze merken dat juist uit die zogenaamd vrijzinnige hoek een haat tegen elke godsdienst komt die een bedreiging voor al hun islamitische waarden vormt.

Die onnozele mensen hebben het islamitisch separatisme versterkt. De schade die dit heeft aangericht en het gevaar dat het ons allemaal heeft gebracht kan moeilijk worden overschat. Duizenden vervreemde jonge moslims, van wie de meesten hier zijn geboren en getogen maar die zich beschouwen als een leger binnen ons land, wachten op een kans om de samenleving te vernietigen die hen ondersteunt. Ontzet staren wij in de afgrond.

Melanie Phillips is columnist van The Sunday Times.