Uit NRC-Handelsblad dd 22 november 2001

Ander asielbeleid is na een jaar mogelijk

In het redactioneel commentaar van 9 november worden VVD-Tweede Kamerlid Henk Kamp goedkope standpunten verweten over het asielbeleid. NRC Handelsblad legt dit verband met name wegens de gebondenheid van Nederland aan het Vluchtelingenverdrag van 1951. Nederland zou dit verdrag alleen met de andere landen kunnen wijzigen.

Voor wat betreft wijzigen klopt dat. Maar volgens artikel 44 van het verdrag kan met een opzegtermijn van een jaar het verdrag wél eenvoudig opgezegd worden. Ook het Weense `Verdragenverdrag' van 1969 laat uitdrukkelijk ruimte voor terugtrekking en op zegging, zie de artikelen 42 en 54. ook quotering van asielzoekers is mogelijk.
In theorie zou Nederland over een jaar van de asielzoekerstroom af kunnen zijn en een uitnodigingsbeleid kunnen hanteren. De gebondenheid aan het verdrag of aan andere landen valt dus wel mee, maar er is vrijwel geen politicus die dit weet.

Een andere veel voorkomende misvatting betreft de opvang van asielzoekers. Het verdrag verleent in artikel 31 asielzoekers die zonder toestemming van de Nederlandse overheid Nederland binnenkomen, in beginsel alleen het recht om niet aan de grens geweigerd te worden. Ze hebben recht op beoordeling van hun aanvraag om een verblijfstatus.
Maar volgens het verdrag is deze groep onrechtmatig en uitgesloten van verstrekkingen als opvang, huisvesting, zakgeld etc. De artikelen 21 en 23 van het verdrag koppelen deze verstrekkingen aan rechtmatig verblijvende vluchtelingen. De luxe Nederlandse opvang is internationaal niet verplicht, maar het gevolg van eigen keuzes van de Nederlandse wetgever. Frappant in dit verband zijn de hoofdlijnen van vreemdelingenwet en -besluit. Die gaan er juist van uit dat buitenlanders de eerste tien jaar niét ten laste van de gemeenschap mogen komen (artikelen 8,11,12 en 13 van de vreemdelingenwet en 48-51 van het vreemdelingenbesluit).

De uitdaging van Henk Kamp aan de staatssecretaris om binnen de aanwezige nationale beleidsvrijheid met creatieve en effectieve ideeën te komen, was zeer op zijn plaats. Ik hoop dat hij het weer zal doen.

Harry de jong vervult een managementsfunctie op het terrein van de fraudepreventie.