De afgelopen maanden

Sinds de vorige nieuwsbrief van augustus 2003 hebben we berichten en tegenberichten ontvangen over een vervroegde sluiting van het AZC in Roden. Eerst zou het in februari dicht gaan, daarna in mei, toen weer in het voorjaar en nu lijkt het dan echt zover.

Wij corresponderen met B&W over de evaluatie van de hele besluitvormingsprocedure vanaf het duistere begin in de Roder achterkamer tot aan de ontslagname van de voorzitster van de gemeentelijke bezwarencommissie. B&W hadden dat destijds toegezegd, maar op ons eerste verzoek kregen we het antwoord dat zij zich van een dergelijke toezegging niets konden herinneren. Toen we zelf in de gemeente archieven waren gedoken en de vergaderverslagen toch die toezegging bleken te bevatten werd het enige tijd stil in het gemeentehuis. Daarna kregen wij een brief dat bij herlezing inderdaad zo’n onderzoek was toegezegd, maar dat men het toch niet ging doen omdat men er nu geen nut meer van inzag. Immers er komt geen permanent AZC in Roden. Ja, je moet het maar verzinnen. We hebben dat antwoord niet gepikt en geven B&W nog een kans en anders gaan we het zelf (laten) doen. U raadt het al: B&W studeren weer enige tijd op de volgende smoes. Eerlijkheidshalve moeten we ook melden dat B&W met ons wil praten over deze slepende zaak. De agenda’s in dec waren (te) vol om een datum te kunnen prikken.

Nu het AZC in Roden gaat sluiten zou u misschien denken dat Natuurlijk Roderveld! kan worden opgeheven. Helaas, in zo’n gemeente wonen we niet. Hoewel voor de bestuursrechter nog stellig werd ontkend dat de locatie Hullenweg is gekozen omdat de gemeente daar woningbouw wilde realiseren, wordt nu een ander vals deuntje gefloten. Het was altijd al de bedoeling om daar woningen te gaan bouwen en het zou toch kapitaalsvernietiging zijn als je naliet. Tja, het zou natuurlijk ook om een betrouwbare overheid kunnen gaan, of is dat in Roden een achterhaald idee?

Dat het ook anders kan, bewijst de gemeente Marum. Dat AZC ging vrij geruisloos later open dan in Roden. B&W hadden geen geheime agenda en gaven objectief voorlichting over de hele zaak. Nu het gaat sluiten, eerder dan in Roden! De gemeente is met het COA overeen gekomen dat het op 30 april 2004 moet zijn ontruimd. De overeenkomst met het COA loopt in oktober af en men weet dat de resterende maanden nodig zijn voor de ontmanteling van het centrum. Is dat in Roden dan anders? De benodigde tijd voor ontmanteling niet, maar het niveau van bestuur en het respect voor de burger wel en dat maakt alles uit.

Landelijk speelt nog immer de uitzettingsproblematiek. Minister Verdonk wordt kundig tegengewerkt door veel gemeenten die weigeren om asielzoekers op straat te zetten nadat hun asielverzoeken definitief zijn afgewezen. De redenering van deze dappere bestuurders is tweeledig. Enerzijds vinden zij dat de gemeente zorgplicht heeft. Daar zit iets in. En zeker tijdens de kerstdagen zou barmhartigheid voorop moeten staan. Maar alles heeft zijn grenzen en eindeloos opvangen na afwijzing kan natuurlijk niet. Anderzijds vinden zij dat de procedure zo lang heeft geduurd en dat er verwachtingen zijn gewekt. De asielzoekers hebben nog steeds geen uitsluitsel gekregen en daarom alleen al is uitzetting uit den boze. Dat is klinkklare apekool, want de procedure duurt zo lang omdat de asielzoeker (gesouffleerd door de asiellobby) steeds een nieuw verzoek indient als een eerder verzoek is afgewezen. Uitsluitsel is kennelijk een subjectief begrip. Als het verzoek is toegewezen is er uitsluitsel, als het is afgewezen is er onduidelijkheid!

De politiek zou de politiek niet zijn als in deze dans van drogredenaars geen uitweg werd gevonden. De kamer vindt dat in klemmende uitzonderingsgevallen in afwachting van een uitzettingsbeleid voorlopig opvang mag worden gedoogd. Minister Verdonk verklaarde doodleuk dat de kamermotie niet kon worden uitgevoerd. Zij hield dit vol in een spoeddebat op 22 dec en voegde daaraan toe dat zij in de geest van de motie zou (blijven) handelen. Toen had iedereen zijn of haar rituele dans uitgevoerd, waarna een sisser over het Binnenhof het debat beëindigde.

Omzien met een glimlach !

Weet u nog hoe er plaatselijk en landelijk werd gereageerd op onze acties rondom de AZC locatie keuze in Roden? Menigmaal keek je gesprekspartner je aan met wijd opengesperde ogen als je de onhoudbaarheid van de asielpolitiek besprak. Alsof er een wereld in elkaar stortte. De ruimhartige asielpolitiek was goed, is goed en zal altijd goed zijn. Elke rationele analyse werd met het luidkeels herhalen van deze mantra uit 1998 overschreeuwd en wie in de politiek het waagde om vragen te stellen naar de doelmatigheid van de asielpolitiek kon het verder wel schudden. Nu zijn de dagen van de volledige indoctrinatie gelukkig achter ons en feiten gaan uiteindelijk voor zich spreken.

Zo was er het initiatief in Rotterdam om aan allochtonen eisen te stellen. Vroeger brulde de linkse kerk eenstemmig "Discriminatie! Schande!" Nu moest er een intern debatje in de PvdA plaatsvinden waarna men voorzichtig vraagtekens plaatste bij die aanpak. Boris Dittrich staat bekend als een onafhankelijk denker. Hij reageerde op het initiatief als volgt: "Nu kan iedereen zich wel achter zijn ideologie verschuilen maar er is wel een probleem in Rotterdam".

Het woord allochtonenstop is ook in ander opzicht bespreekbaar geworden. Een voetbalclub in Limburg werd verrast met een zeer groot aantal nieuwe voetballertjes. De ouders bedankten vriendelijk voor het gebruikelijke vrijwilligerswerk en dan kapseist zo’n club. Er werd een stop ingesteld voor zulke nieuwe jeugdleden. Allemaal volstrekt normaal, maar omdat het bestuur van de club de dingen bij hun naam noemt en vaststelde dat het om allochtonen ging, brak er een relletje uit.

Paul Scheffer analyseerde in ruimer verband: "Een rationele analyse van de druk die de migratie op onderwijs en gezondheidszorg legt is hard nodig, want het vraagstuk wordt alleen maar groter of we dat nu willen of niet".

Het zijn stuk voor stuk signalen dat we nuchter tegen de instroom van asielzoekers en de aanwezigheid van allochtone immigranten aankijken.

Ooit gold de gedachte (of de wens) dat elke asielzoeker per definitie welkom is omdat men immers niet voor niets is gevlucht en een bijdrage levert aan onze cultuur. Nú is het een uitgangspunt van het regeringsbeleid dat de instroom van asielzoekers moet worden teruggedrongen.

Ooit werd geaccepteerd dat de meerderheid van de asielzoekers geen papieren heeft. Nu wordt openlijk gezegd dat iedereen die een vliegtuig binnenkomt papieren heeft en deze kennelijk welbewust door de WC trekt.

In 1998 werd een mevrouw uit Kollum aan de schandpaal genageld omdat ze van een AZC overlast en criminaliteit verwachtte. Nu zegt een andere mevrouw uit Kollum dat het wel lekker rustig is geworden nu het AZC is ontruimd.

Ooit werd in NOVA door deskundigen ontkend dat het überhaupt mogelijk zou zijn dat een huis minder waard werd door de komst van een AZC in de buurt. De grootste kolder was de stelling dat zo’n huis zelfs meer waard werd vanwege de multiculturele verrijking. Nu plaatst een krant een klein bericht als aan bewoners van een woning naast een AZC planschade is toegekend.

Als je zoals Natuurlijk Roderveld! een taboe doorbreekt dan is hoon je deel. Dat is nu eenmaal de psychologische eerste fase van ontkenning naar inzicht. Je zou je verongelijkt kunnen voelen, maar daar is geen reden voor. Tel je zegeningen en je kunt een glimlach niet onderdrukken.

Status van de planprocedure

Van alle door ons gevoerde procedures is er nog één overgebleven: de planschade..

De gemeente is verplicht advies te vragen aan de Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken (SAOZ) te Rotterdam en het schijnt dat zij dit heeft gedaan. Enkele omwonenden hebben bij de gemeente navraag gedaan en vernomen dat er (waarschijnlijk) planschade zal worden toegekend. De hele zaak ligt uiterst gevoelig want er zijn krachten binnen de gemeente die van het advies van SOAZ willen afwijken. In het gesprek tussen B&W en Natuurlijk Roderveld! zullen we deze kwestie aankaarten, want ook dit duurt nu wel erg lang..

De mentale gevangenis

Anneke Haarsma is ouder geworden maar niet wijzer. Zij vindt dat uitgeprocedeerde asielzoekers die meewerken aan hun terugkeer en door de nieuwe wet uit een AZC dreigen te worden gezet tijdelijk zouden moeten worden opgevangen in leegstaande AZC’s! "Hallo Anneke, ben je er nog? Die AZC’s zaten vol omdat asielzoekers niet meewerkten aan hun terugkeer en ze komen nu leeg omdat we ophouden met voor gekke Henkie te spelen."

Hoe komt iemand tot zo’n stellingname?

De asielpolitiek is een weerbarstige materie. Het uitzetcentrum in ter Apel is in de afgelopen jaren van uitzetcentrum opvangcentrum geworden en wordt nu weer uitzetcentrum. Dat heet flankerend beleid of voortschrijdend inzicht en niemand weet of volgend jaar het uitcentrum weer wordt opgeheven.

Een politiek weerbarstig probleem moet je durven analyseren en daarvoor is een open geest nodig. Veel politiek sterk overtuigde mensen beredeneren alles vanuit een dogma. Voor politiek correct Nederland is dat dogma: "Asielzoekers zijn zielig en zij verdienen onze steun". Het pijnlijke gevolg van dogmatisch denken is het vermijden van de principiëlere vraag: "Wat streef ik politiek na en helpt mijn standpunt in deze kwestie daarbij?". Paul Scheffer (voor politiek correcten nog net aanvaardbaar) en Ayaan Hischi Ali (absoluut onaanvaardbaar sinds zij voor de VVD heeft gekozen) hebben dat dogma achter zich gelaten. Paul Scheffer meent dat je de vraag onder ogen moet zien hoeveel immigratie een stad kan absorberen. Ayaan Hirschi Ali meent dat je het benadrukken van de religieuze grondslag door bijzondere scholen om daarmee wit te blijven aan de kaak moet stellen. Eigenlijk weten hun partijgenoten wel dat hiermee de kern van twee grote problemen wordt geraakt. Maar bij velen is de onwil om die nieuwe werkelijkheid en die nieuwe wereld onder ogen te zien zo groot dat zij de discussie ontlopen.

Dat gedrag komt voort uit angst. Dezelfde angst die iemand na lange tijd gevangenisstraf of verblijf in een beschermde omgeving kan voelen bij terugkeer in de maatschappij. In de psychologie heet zoiets een mentale gevangenis en daar kun je heel oud in worden. Want je bent er (in tegenstelling tot in een echte gevangenis) niet alleen. Ach, we hebben het nu wel over Anneke Haarsma omdat zij in haar rol als statenlid in de publiciteit treedt, maar zij is hierin niet uniek. Na een kort experiment in de gewone wereld keert Bert Middel weer terug naar zijn geliefde Haagse kaasstolp. Van hem zullen we zeker nog horen.

Wist u dat..

• De beloofde inboet van het groenplan in het voorjaar is gebeurd, kort voor het besluit dat het AZC zou worden gesloten. Van schrik sloegen de struiken niet aan.
• Sommige asielzoekers zich snel weten aan te passen. In Haren is een fonds om asielzoekers te laten deelnemen aan sport. Een van de AZC-bewoners wandelde langs de golfbaan en dat leek hem wel wat, ja inclusief de complete golfuitrusting en lessen. Hoogst verontwaardigd toen hij nul op het rekest kreeg.
• Een andere maatregel, bedoeld om de veiligheidsgevoelens van het personeel te vergroten, is het bezoek dat medewerkers van Arriva aan de twaalf AZC’s in de provincie gaan afleggen. Onbekendheid bij asielzoekers met het Nederlandse kaartjessysteem leidt regelmatig tot vervelende situaties in de bus. De gemeente Groningen heeft geen geld over voor de uitlegbezoekjes aan AZC's.
• Wij u een voorspoedig nieuwjaar wensen en de hoop uitspreken dat in 2004 een eind mag komen aan de geluidsoverlast en de bestuurlijke wanvertoning rond het AZC.